Αναγνωστικές ματιές | «Αναπόφευκτα πράγματα» της Christiani Wetter

Αναγνωστικές ματιές | «Αναπόφευκτα πράγματα» της Christiani Wetter

«Αναπόφευκτα πράγματα»

Η Κριστιάνι Βέτερ από το Λίχτενσταϊν συστήνεται για πρώτη φορά στο αναγνωστικό κοινό με την συλλογή διηγημάτων της «Αναπόφευκτα πράγματα», που μετέφρασε από την γερμανική γλώσσα η Γιώτα Ποταμιάνου, για λογαριασμό των εκδόσεων Βακχικόν (2023). Η συλλογή περιλαμβάνει μια σειρά από σύντομες ιστορίες, τα “Σκίτσα” όπως αποκαλεί τις ιστορίες της η ίδια η συγγραφέας, που εμπνεύστηκε από την καθημερινότητα, ιστορίες, που άλλοτε διασκεδάζουν τον αναγνώστη | την αναγνώστρια, όπου το κωμικό στοιχείο μπερδεύεται με το τραγικό, και άλλοτε τον | την προβληματίζουν με την περιγραφή περιστατικών που φαίνονται πολύ οικεία και συγκρίσιμα με την ίδια μας τη ζωή.

Η Βέτερ αυτό που κατορθώνει μέσα από τις αφηγήσεις της είναι να μας συμπαρασύρει με τη σκέψη της, και να μας κάνει να πιστέψουμε ότι το καθημερινό και το τετριμμένο της ζωής, εμπεριέχει οπωσδήποτε κάτι ασυνήθιστο και μοναδικό, πράγμα που απογειώνει την συνθήκη της συνήθειας και της ρουτίνας, αρκεί να ακούσουμε του κόσμου τις ιστορίες με προσοχή, πασπαλίζοντας τες και με λίγη μαγεία και μπόλικη χρυσόσκονη. Έτσι, η συνάντηση σε ένα μοναχικό δρομολόγιο του λεωφορείου με μια διάσημη συγγραφέα φαντάζει ρεαλιστική ή το χόμπι ενός ταχυδρόμου να ανοίγει και να διαβάζει την προσωπική αλληλογραφία των πολιτών, ξεπατικώνοντας την και ταξινομώντας την επιμελώς ανά έτος και ημερομηνία μοιάζει με πράξη απολύτως φυσιολογική ή οι μυστηριακές συναντήσεις σε φεστιβάλ και μπαρ με ανθρώπους μοιάζουν φιγούρες βγαλμένες από μυθιστορήματα, που όμως θα μπορούσαν να αποτελέσουν εν δυνάμει αφορμή να αλλάξει κανείς ριζικά τη ζωή του.

Από την ανάγνωση των κειμένων συμπεραίνουμε ότι η συγγραφέας πρέπει να διαθέτει πηγαίο χιούμορ, καθώς σε αρκετά κείμενα της περιγράφει κωμικοτραγικά περιστατικά. Όπως για παράδειγμα στο κορυφαίο διήγημα «Περί ούρων», όπου μια μητέρα παρηγοράει την κόρη-ηθοποιό για το ατυχές συμβάν που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης με έργο του Κάφκα, (που ο πατέρας της ηθοποιού -παρεμπίπτοντος- νομίζει ότι ο Κάφκα είναι “τουρκικό αλλαντικό”)· το συμβάν είναι το εξής: η ηθοποιός είχε την επείγουσα ανάγκη να κατουρήσει πριν την τρίωρη παράσταση, πράγμα που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει, όταν αποφάσισε, στο διάστημα λιγότερο των δυο λεπτών που μεσολαβούσαν από την μια εμφάνιση της ως την άλλη επί σκηνής, να τρέξει στη τουαλέτα, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να παίξει, τελικά, με κατουρημένο το ρούχο της· την παρηγοράει η μητέρα της λοιπόν (που είχε παρακολουθήσει την παράσταση και είδε τη βρεγμένη φορεσιά της κόρης) με τη φοβερή ατάκα “Μπορείς πάντα να έρχεσαι σ’ εμάς, ακόμη και με ακράτεια” (σελ. 42).

Αξιοσημείωτες είναι και οι ιστορίες που αφηγείται η συγγραφέας, εμφορούμενη από καταστάσεις του επαγγελματικού της περιβάλλοντος, που είναι ο χώρος του θεάματος. Ένας καλλιτεχνικός διευθυντής για παράδειγμα, εκμεταλλευόμενος τη θέση ισχύος του, παρενοχλεί νεαρές ηθοποιούς, η ανέλπιδη αναζήτηση εργασίας που ωθούν νέους ηθοποιούς να αναλαμβάνουν οποιονδήποτε ρόλο προκειμένου να βγάλουν τα προς το ζην, ακόμη κι αν αυτοί οι ρόλοι τους γελοιοποιούν, οι ελπίδες και οι φιλοδοξίες των νέων να ακολουθήσουν την έμπνευση τους, ακόμη κι αν τους φτάσουν στην άλλη άκρη της γης, η εμμονή και η προσήλωση των νέων καλλιτεχνών στο επάγγελμα που αγαπάνε, ακόμη κι αν αυτό είναι ουτοπικό, άρα ψυχοφθόρο. Ιδίως από αυτά τα διηγήματα κανείς αντιλαμβάνεται την κριτική διάθεση της συγγραφέα απέναντι στα κακώς κείμενα του καλλιτεχνικού χώρου, αλλά και τη σκωπτική της διάθεση να ασκήσει [αυτο]κριτική στην ματαιοδοξία του ανθρώπου που αιθεροβατεί. Επίσης δεν περνά απαρατήρητος ο σαρκασμός της Βέτερ, που αν και πολύ νέα σε ηλικία, αντικρίζει τον κόσμο με νηφάλιο βλέμμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ξεκαρδιστικό επεισόδιο μεταξύ μιας κινέζας πωλήτριας και της πρωταγωνίστριας της στο διήγημα «Η Βιέννη βρίσκεται στην Αυστραλία», όπου η αφηγήτρια προσπαθεί να πείσει την πωλήτρια ότι, άλλη χώρα είναι η Αυστρία και άλλη η Αυστραλία, αλλά τελικά σταματά την προσπάθεια της αφού “[…] καθώς λένε, ακόμα κι ο Πρόεδρος Μπους στη διάρκεια της επίσκεψης του στην Αυστρία ρώτησε που χοροπηδούν τα χαριτωμένα καγκουρό […]” (σελ. 27).

Με απλή γλώσσα, αλλά δυναμική αφηγηματική και εικονοπλαστική τεχνική, η συγγραφέας μάς πείθει, ότι η πεποίθηση της “Οι κακές αποφάσεις οδηγούν σε καλές ιστορίες” εμπεριέχει σε μεγάλο βαθμό μια κάποια αλήθεια. Τα πράγματα κάποιες φορές συμβαίνουν αναπόφευκτα. Είτε το θέλουμε είτε όχι, απομακρύνονται από τους πρωταγωνιστές τους και ανεξαρτοποιούνται. Ακολουθούν τις δικές τους πορείες, διαγράφοντας τις δικές τους ιστορίες. Η καθημερινές αυτές ιστορίες στη συλλογή διηγημάτων «Αναπόφευκτα πράγματα», αυτά τα στιγμιότυπα που συμβαίνουν σε ανύποπτο χρόνο, που μας κάνουν άλλοτε να γελάμε και άλλοτε να κλαίμε, αποτελούν μια απολαυστική αναγνωστική εμπειρία και αναδεικνύουν με βεβαιότητα το αφηγηματικό ταλέντο της Κριστιάνι Βέτερ. Και όπως εκμυστηρεύεται και η ίδια σε μια συνέντευξη της στην ιστοσελίδα Liechtensteiner Literatursalon “Εάν αφουγκράζεσαι τους συνανθρώπους σου, έχεις την ευκαιρία να γίνεις μέρος των πιο παράξενων, περίεργων και συναρπαστικών ιστοριών, που γράφει η ζωή”.

literature.gr (4.7.2023)

Ημερομηνία

04 Ιούλ 2023
Expired!
Κατηγορία